Roetmangabey's zijn apen van de Oude Wereld die bekend staan om hun krachtige kaken om harde noten te kraken, hun dieet van vooral fruit en zaden, en hun leefgebied in West-Afrikaanse regenwouden. Ze leven voornamelijk op de grond en in de bomen, en zijn ook interessant omdat ze een natuurlijke drager zijn van het virus dat de voorloper van HIV is, SIV. 
 
Kenmerken en dieet
  • Uiterlijk: De roetmangabey heeft een grijsbruine vacht, een grijsroze gezicht en zilvergrijs haar op de borst.
  • Krachtige kaken: Ze hebben sterke kaken en kiezen die speciaal zijn aangepast om harde noten te kraken.
  • Voedsel: Ze eten voornamelijk vruchten en zaden. Het dieet bestaat ook uit bladeren, bloemen en soms insecten.
  • Gedrag: Ze kunnen ook profiteren van het voedsel dat achterblijft nadat andere dieren, zoals chimpansees, noten hebben gekraakt. 
 
Leefgebied en leefwijze
    • Groepsleven: Ze leven in groepen die soms wel 90 dieren groot kunnen zijn.
    • Dagactiviteit: Het zijn dagdieren die hun tijd besteden aan foerageren in hun territorium.
  • Leefomgeving: Ze leven zowel op de grond als in de bomen, vaak in gebieden langs rivieren.
  • Interacties: Ondergeschikte mannetjes paren frequent, soms vaker dan de leider, wat interessant is voor het begrijpen van social gedrag binnen de groep. 
 
Gezondheid
  • Virusdrager: De roetmangabey is een natuurlijke drager van het Simian Immunodeficiency Virus (SIV), het virus waarvan wordt aangenomen dat het de voorloper is van het menselijke HIV-2 virus.