Gelada's zijn unieke, grasetende primaten die alleen in de Ethiopische Hooglanden leven en bekend staan om hun complexe sociale structuren en hun "hart-vormige" borstvlek. Ze zijn de meest terrestrische apen na de mens en brengen het grootste deel van hun tijd door met grazen op de grond. Hun borstvlek is rood, maar kan intenser kleuren bij stress of opwinding, wat hen de bijnaam "bloedende-hart-aap" heeft opgeleverd.
Leefomgeving en samenleving
- Exclusief Ethiopisch: Gelada's leven alleen in de hoge graslanden van Ethiopië, met grote populaties in het Simiengebergte.
- "Bloedende-hart-aap": Ze hebben een opvallende, haarvrije vlek op hun borst die bij opwinding of stress helderrood kan worden.
- Complex sociale structuur: Ze leven in matriarchale familiegroepen die samen grote kuddes vormen.
- Communicatie: Ze "praten" voortdurend met elkaar, wat helpt bij de communicatie binnen de groep.
Dieet en gedrag
-
- Graseters: Ze zijn de enige apen die zich voornamelijk voeden met gras, hoewel ze ook insecten, reptielen en wortels eten.
- Terrestrisch: Ze zijn bijna volledig landgebonden en brengen het grootste deel van de dag door met het zoeken naar voedsel, waarbij ze vaak rechtop zitten of zelfs een beetje "biblio" lijken te lopen zonder hun knielende houding te veranderen.
- Dagelijkse routine: Ze beginnen de dag na zonsopkomst, door zich te verzamelen op kliffen om te zonnen en te voeden, en klimmen bij schemering weer naar beneden om te slapen.
Uiterlijke kenmerken
- Manen: Mannetjes hebben een prominente, chocoladebruine manen, wat ze duidelijk onderscheidt van de vrouwtjes.
- Borstvlek: De haarvrije vlek op de borst van een mannetje is hourglass-vormig en gloeit rood. Bij vrouwtjes is deze minder fel, maar wordt roder tijdens de voortplantingstijd.
- Snuit: Ze hebben een rondere snuit in vergelijking met bavianen.